Od 1 stycznia 2016 roku w życie weszły nowe regulacje dotyczące sposobu określania proporcji. Nowelizacja ustawy o VAT z 9 kwietnia 2015 roku zmienia zasady według których naliczany jest podatek od zakupu towarów i usług częściowo przeznaczonych do celów działalności gospodarczej.
Dotychczasowe prawo do odliczeń było różnie interpretowane w niektórych sytuacjach. Nowe przepisy mają precyzyjnie określić zasady, na jakich podatnik będzie mógł częściowo odliczyć podatek w sytuacji, gdy zakupiony towar lub usługa będzie wykorzystywana zarówno w działalności gospodarczej, jak i poza nią z wykluczeniem celów osobistych.
Kto może odzyskać część podatku?
Nowe przepisy dotyczące VAT związane są także z dostosowaniem polskiego prawa podatkowego do regulacji unijnych. Zmiany potocznie nazywane preproporcją umożliwią częściowe odliczenie podatku podatnikom korzystającym z zakupionego towaru lub usługi nie tylko w działalności gospodarczej.
Możliwość odzyskania części podatku będą miały tylko takie podmioty, które nie są wyłącznie podatnikami w związku ze swoją działalnością gospodarczą, ale i innymi czynnościami nie stanowiącymi działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT. Nie będzie brane pod uwagę wykorzystanie towarów bądź usług do celów osobistych, prywatnych, chodzi o aktywność w żaden sposób niepowiązaną z działalnością gospodarczą. Preproporcja będzie więc dotyczyć głównie jednostek samorządu terytorialnego, spółek komunalnych, jednostek budżetowych, instytucji kulturalnych (muzeów, domów kultury czy teatrów), fundacji i stowarzyszeń.
Jak obliczyć preproporcję?
Do obliczania preproporcji podatnik musi wykorzystać dane z ubiegłego roku – na ich podstawie podaje się wstępny współczynnik preproporcji. Wartość preproporcji określa się zawsze procentowo z zaokrągleniem w górę do liczby całkowitej. Jeśli wyniesie ona mniej niż 2% podatnik nie musi odliczać danej kwoty od podatku, jeśli natomiast preproporcja jest wyższa niż 98%, a kwota niepodlegającemu odliczeniu podatku w skali roku niższa niż 500 zł, podatnik przyjmuje, że współczynnik preproporcji wynosi 100%.
Korektę tak obliczonego współczynnika preproporcji wykonuje się w styczniu kolejnego roku na podstawie danych z tego roku, a rozlicza w deklaracji złożonej za styczeń albo za pierwszy kwartał następnego roku za rok korygowany.