Uszczelnienie systemu podatkowego i poprawa ściągalności podatku VAT są głównym celem zmian zawartych w nowelizacji ustawy o ordynacji podatkowej z 10 września 2015 roku. Zgodnie z nią od 1 lipca bieżącego roku przedsiębiorca ma obowiązek udostępnienia Jednolitego Pliku Kontrolnego.
Jednolity Plik Kontrolny – kto musi udostępniać?
Brak lub nieudostępnienie Jednolitego Pliku Kontrolnego w przypadku większych przedsiębiorstw może skutkować odpowiedzialnością karną lub skarbową – twierdzą specjaliści. Wymóg udostępniania JPK to jedna z nowych metod kontroli przeprowadzanych przez Urzędy Skarbowe.
Czym tak właściwie jest Jednolity Plik Kontrolny? JPK to określony format ksiąg podatkowych i dowodów księgowych, w jakim podatnicy będą zobowiązani przekazywać je organom podatkowym w razie kontroli. Co ważne, obowiązek ten dotyczy podatników, którzy korzystają z odpowiednich programów komputerowych i za ich pomocą prowadzą swoją księgowość oraz są tak zwanymi dużymi podatnikami w rozumieniu ustawy z 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej.
Natomiast mali i średni przedsiębiorcy prowadzący swoje księgi podatkowe za pomocą specjalnych programów komputerowych do końca czerwca 2018 roku nie będą musieli generować JPK, mogą to robić fakultatywnie. Po tym okresie obowiązek udostępniania danych w postaci JPK również dla nich będzie obowiązkowe.
Po co JPK?
Ustawodawca w ten sposób uzasadnia wprowadzenie obowiązku generowania i udostępniania JPK:
Chodzi o to, aby można było w sposób automatyczny, przy wykorzystaniu odpowiednich algorytmów informatycznych, wyodrębnić niezbędne dane merytoryczne. Intencją projektowanych rozwiązań jest wprowadzenie do systemów księgowych nowej funkcjonalności, tj. możliwości edycji ksiąg podatkowych oraz dowodów księgowych w oparciu o powszechnie stosowany w komunikacji elektronicznej standard XML.
Modernizacja systemu podatkowego jest nieuchronna, a prowadzenie rachunkowości za pomocą programów komputerowych coraz powszechniejsze. W ten sposób łatwiej wyłapać ewentualne błędy oraz sprawdzić konkretne parametry istotne dla organu kontrolującego. Podatnicy obecnie korzystający z programów do prowadzenia ksiąg podatkowych muszą jednak pamiętać, że według artykułu 13 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości, aby utrzymać zasoby informacyjne systemu rachunkowości w formie elektronicznej należy wykupić oprogramowanie umożliwiające uzyskanie czytelnej informacji na temat zapisów w księgach podatkowych. Innymi słowy, program powinien mieć funkcję eksportowania danych z systemu rachunkowego na tzw. informatyczne nośniki danych – materiał lub urządzenie służące do zapisywania, przechowywania i odczytywania danych w postaci cyfrowej. Podmiot publiczny, który organizuje przetwarzanie danych w systemie teleinformatycznym, musi stworzyć możliwość przekazywania danych także w postaci elektronicznej z wykorzystaniem informatycznych nośników danych lub środków komunikacji elektronicznej (ustawa z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne).