Ordynacja podatkowa reguluje podstawowy tryb weryfikacji rozliczeń podatkowych przez urzędy skarbowe, czyli kontrolę podatkową. Kontrola celno-skarbowa to z kolei względnie nowe narzędzie mające na celu wykrywanie i zwalczanie uchybień podatkowych największej rangi, takich jak karuzele VAT i przestępczość podatkowa.
Kontrola celno-skarbowa weszła w życie ponad dwa lata temu i odkąd się ją stosuje okazało się, że dotyczy ona również zwykłych podatników. Na przykład przedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą.
Kto kontroluje?
Przepisy Ordynacji podatkowej określają organ kontrolujący. Wg nich kontrolę podatkową przeprowadzają naczelnicy urzędów skarbowych. Przepisy ustawy o KAS określają z kolei zasady przeprowadzania kontroli celno-skarbowej i przypisują uprawnienia do jej prowadzenia również naczelnikom urzędów skarbowych.
Istotną różnicą jest to, że w przypadku kontroli podatkowej wobec przedsiębiorców stosuje się dodatkowo przepisy ustawy Prawo Przedsiębiorców (rozdział V). Nie ma możliwości zastosowania przepisów tej ustawy w przypadku kontroli celno-skarbowej. Odbiera to kontrolowanym przedsiębiorcom prawo do limitu jednocześnie przeprowadzanych kontroli i może oznaczać nieograniczony czas ich trwania.
Ponadto naczelnicy urzędów celno-skarbowych mają możliwość kontroli na całym terytorium kraju, nie tylko w oparciu o właściwość miejscową danego organu.
Wszczęcie
Kontrola podatkowa jest wszczynana najwcześniej po 7 dniach i nie później niż po 30 dniach od doręczenia zawiadomienia. Wszczęcie kontroli celno-skarbowej jest równoznaczne z momentem doręczenia podatnikowi upoważnienia do przeprowadzenia kontroli. W wyjątkowych przypadkach, np. przy podejrzeniu nieprzestrzegania przepisów, możliwe jest przeprowadzenie kontroli bez zawiadomienia i dotyczy to zarówno kontroli podatkowej, jak i celno-skarbowej. Kontrola rozpoczyna się wówczas poprzez okazanie legitymacji naczelnika urzędu skarbowego.
Korekta deklaracji
Podatnicy objęci kontrolą podatkową mają możliwość złożenia korekty deklaracji podatkowej w okresie od otrzymania zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli do czasu jej formalnego wszczęcia.
Podatnikowi kontrolowanemu podczas kontroli celno-skarbowej przysługuje prawo do korekty deklaracji tylko w zakresie objętym kontrolą w terminie 14 dni od dnia doręczenia mu upoważnienia do przeprowadzenia kontroli.
Gdzie?
Czynności kontrolne związane zarówno z kontrolą podatkową, jak i celno-skarbową mogą być wykonywane w siedzibie podatnika, w miejscu przechowywania lub prowadzenia ksiąg podatkowych i w innych miejscach związanych z prowadzoną działalnością. Kontrola może być również przeprowadzana w siedzibie organu podatkowego, ale podczas kontroli podatkowej potrzebna jest na to zgoda podatnika.
Koniec kontroli
Czas trwania kontroli podatkowej jest uzależniony od wielkości przedsiębiorstwa, w którym jest przeprowadzana. Czas trwania wszystkich kontroli u przedsiębiorcy w jednym roku kalendarzowym nie może przekraczać 12 dni roboczych u mikro przedsiębiorców, 18 dni roboczych u małych przedsiębiorców, 24 dni roboczych w przypadku średnich przedsiębiorców i 48 dni roboczych u pozostałych przedsiębiorców. Kontrola podatkowa kończy się spisaniem protokołu podsumowującego.
Kontrola celno-skarbowa powinna zakończyć się w terminie do 3 miesięcy od momentu wszczęcia. Istnieje jednak możliwość zawiadomienia podatnika na piśmie o przedłużeniu okresu trwania kontroli, podając jednocześnie przyczyny przedłużenia okresu trwania kontroli oraz wskazując termin jej zakończenia. Kontrola celno-skarbowa kończy się tzw. wynikiem kontroli.